Sosyal Medya Yasası kısa süre önce düzenlendi ve TBMM tarafından kabul. Yeni yasa 1 Ekim 2020 tarihinden itibaren yürürlüğe girdi. Sosyal medya yasasıyla birlikte gündeme giren, hukuki açıdan yeni bir kavram olmasa da, unutulma hakkı konusunda sizi bilgilendireceğiz.
Unutulma hakkı, sosyal medya yasasından önce de ülkemizde ve dünya hukukunda her bireyin sahip olduğu bir hak. Ancak dünyanın çeşitli bölgelerinde yaşayan pek çok insan böyle bir hukuki hakka sahip olduğunu bilmiyor. Bu yazımızda sizler için, sosyal medya yasasıyla birlikte gündeme gelen, unutulma hakkının ne olduğunu ve unutulma hakkından nasıl faydalanabileceğinizi anlattık.
Unutulma Hakkı Nedir?
Unutulma hakkı, yabancı hukuk kaynaklarında “The right to oblivion.” ya da “The right to be forgotten.” olarak geçer. Bu en temel anlamda kişinin internet aramaları sonuçlarında adıyla ilgili çıkan haber, fotoğraf, video, bilgi ve belge gibi verilerin artık internet arama sonuçlarında olmasını istememe hakkıdır.
Unutulma hakkına sahip olanlar yalnızca kişiler değildir, bu haktan kurumlar da faydalanabilir. Ancak bu hakka sahip olduğunuz için kendinizle ilgili istediği her şeyi sildiremezsiniz. Bununla ilgili bazı istisnalar bulunmaktadır. Bunlar; erilerin bilimsel, istatistiksel ya da tarihsel amaçlarla kullanılıyor olma durumu. Eğer az önce saydığımız durumlar sildirmek istediğiniz verilerde mevcutsa, bu verileri sildiremeyeceğiniz anlamına geliyor.
Hangi Durumlarda Unutulma Hakkından Faydalanılabilir?
Unutulma hakkı kapsamında verilerin arama motoru sonuçlarından silinmesi için başvuruda bulunabilirsiniz. İstisnai durumlar dışında kişin sildirmek istediği veriler aşağıdaki şartlardan birini ya da birden fazlasını karşılıyorsa arama sonuçlarında çıkan verilerin kaldırılması gerekmektedir.
- Veriler kişi tarafından isteyerek ya da bir zorunluluk nedeniyle paylaşıldıysa ama dürüstlük kuralına uygun bir şekilde işlenmediyse,
- Verileri toplayan kişi meşru ve belirli amaçlarla, açık ve ölçülü biçimde verileri toplamadıysa,
- Veriler, veriler toplandığı sırada kişiye anlatılan meşru ve belirli amaçlar dışında kullanılmışsa,
- Veriler konuyla ilgili, olay hakkında yetersiz ve söz konusu amaca uygun değilse,
- Veriler güncel değil ya da yanlış bilgiler içeriyorsa,
- Verilerin toplanması için anlatılan meşru amaç için gerekli görülen süre geçmişse
Unutulma Hakkı İçin Nasıl Başvuru Yapılır?
Unutulma hakkını kullanmak isteyen birisi, kendisi hakkında arama motorlarında çıkan sonuçlarını kaldırtmak istediğinde, ilk olarak arama motoru şirketine bu talebini iletmelidir. Talebine karşılık olarak arama motoru şirketinden olumsuz yanıt alınması veya yanıt alınamaması durumunda Kişisel Verileri Koruma Kurumu’na başvuru yapılabilir.
Kişisel Verileri Koruma Kurumu, başvuruları değerlendirirken birkaç sorunun cevabını alarak talebinizi inceliyor. Bu sorular; verilerin öznesi bir çocuk mu, hakaret niteliği var mı, veriler güncel mi, kişi hakkında önyargı oluşturuyor mu, yayınlar gazetecilik çerçevesinde mi yapılmış, kişi hakkında risk oluşturuyor mu?
Değerlendirmeler sonucunda KVKK, söz konusu verilerin kaldırılmasını uygun gördüğü zaman bu kararını tüm arama motoru şirketlerini iletiyor ve gereğinin yapılmasını talep ediyor.